Hana caraka = Ada dua utusan data sawala = Yang saling berselisih padha jayanya = (Mereka) sama jayanya (dalam…
November 7, 2019
Kamus Data Tembung Kawi
Tembung Kawi sering juga disebut tembung Sansekerta, umumnya dipakai dalam dunia perdalangan, layang-layang dan sering juga dipakai untuk penamaan orang. Berikut ini adalah Kamus Data untuk Tembung Kawi :
-
Huruf A
- Agni = geni
- Agra = pucuk
- Ajar = pandhita
- Aji = Ratu, Raja
- Akasa = awang-awang
- Aldaka = gunung
- Amba = aku, ingsun
- Ambeg = sipat
- Ancala = gunung
- Andaka = bantheng
- Angga = awak
- Anggung = tansah
- Angkara = loba
- Apsara = dewa
- Asura = buta
- Ardi = gunung
- Arga = gunung
- Aris = alon, sareh
- Arka = srengemge
- Arsa = arep
- Astha = wolu
- Asthi = gajah
- Atma = anak
- Atmaja = anak
- Aywa = aja
- Abra = sumorot
- Adipati = bupati
- Aditya = srengenge
- Adilaga = paprangan
- Adyaksa = jaksa
- Aglar = sumebar
- Akrami = ningkah, susila
- Akasama = pangapura
- Amerta = banyu, urip
- Anggada = gelang
- Andaru = lintang
- Ananta = warna-warna
- Anapi = nanging
- Among = njaga
- Amrik = ngambar wangi
- Andaka = bantheng
- Anderpati = kendel banget
- Andakara = srengenge
- Andika = ngandika
- Andrawina = pasugatan
- Angakara = tamak
- Arcapada = jagad, bumi
- Astana = kuburan
- Arimong = macan
- Arjasa = wit
- Arnawa = segara, lautan
- Asta = wolu
- Asung = weweh
- Among karso = karepe dhewe
- Among karsa = mrintah neg.
- Atmaka = anak
- Asup = mlebu
- Aswa = jaran
- Awiyat = awang-awang
- Ayun = arep gelem
-
Huruf B Huruf
- Badhama = gaman
- Badra = rembulan
- Bantala = lemah
- Baruna = segara
- Bathara = dewa
- Bayu = angin
- Bagaspati = srengenge
- Bacira = alun-alun
- Bagawan = pandhita
- Baka = langgeng
- Bagaskara = srengenge
- Bajra = inten, bledeg
- Bagya = begja
- Bandayuda = perang
- Bathari = dewi
- Bayangakara = prajurit
- Basmi = kobong
- Basanta = rembulan
- Banawi = kali
- Banawa = prau
- Balitu = bodho
- Birawa = gagah, giris
- Biksu = pandhita
- Bima = medeni
- Belasungkawa = melu susah
- Banu = sorot srengenge
- Bawa = laksana Nuhoni guneman
- Boga = pangan
- Boja = pangan
- Bojaan = pesta
- Boma = awang-awang
- Bomantara = langit
- Bondhan = njoged
- Botrawi = tlaga
- Bramara = tawon
- Brama = geni
- Bramantya = nesu
- Brangtha = kasmaran
- Brastha = rusak, ilang
- Bujaga = pesta
- Bupala = Raja
- Butala = lemah
- Buwana = bumi
- Bulubekti = pajeg
- Busana = sandhangan
-
Huruf C
- Cakra = rodha
- Cakrawala = langit
- Candhala = daksiya
- Candra = rembulan
- Candramawa = kucing
- Canthoka = kodhok
- Canthula = kurang ajar
- Caraka = utusan
- Catur = papat
- Cidra = durjana
- Cintra = susah, cilaka
- Cipta = ngarang
- Citra = gambaran
- Crema = wlulang, kulit
- Culika = durjana
- Cundhaka = utusan
- Curiga = keris
-
Huruf D
- Dahana = geni
- Danawa = buta
- Dhandhang = gagak
- Dhadhu = abang
- Dhatulaya = kraton
- Dasa = sepuluh
- Datan = ora
- Dipangga = gajah
- Dirgantara = awang-awang
- Ditya = buta
- Diyu = buta
- Dhingin = dhisk
- Driya = ati
- Duk = nalika
- Duksina = kidul
- (n) Dulu = ndeleng
- Duta = utusan
- Dwi = loro
- Dwija = guru
- Dhuhkita = susah
- Dumadi = urip
- Dahaga = geni
- Dahat = banget
- Dara = bocah wadon
- Danu = gendhewa
- Daksa = pinter
- Danta = untu
- Daksina = tengen, kidul
- Darbe = suket
- Dawala = putih
- Dasih = abadi
- Darsana = conto
- Darpita = kendel seru
- Darma = wajib
- Dayinta = putih
- Dewangkara = srengenge
- Den = di
- Dennya = sarehne
- Dhandaha = gada
- Dhihi = biyen
- Dibya = misuwur
- Dipati = Raja
- Diraga = gajah
- Digdaya = sakti
- Dira = kendel
- Dite = dina Minggu
- Dhingin = dhisik
- Drana = sabar
- Dri = gunung
- Dura = adoh
- Dumilah = sorot
- Dur = jahat, ala
- Dustha = julig
- Duratmaka = wong ala
- Durna = pangayoman
- Durga = alangan, bebaya
- Dwipangga = gajah
- Dwipa = gajah, pula
- Dyatmika = anteng, alus
- Dyah = putri
- Dyan = putra, banjur
-
Huruf E
- Eka = siji
- Eksi = mata
- Erawati = bledeg
- Ernawa = segara
- Esa = tunggal
- Esti = karep
- Ekapraya = sarembug
- Entar = sanepa
- Endah = becik
- Enu = dalan
-
Huruf G
- Gahana = jurang
- Gapura = lawang, agung
- Gata = laku
- Gatra = baris
- Gegana = awang-awang
- Giri = gunung
- Guntur = jugrug
- Gurnita = gludhug
- Guruh = bledheg
- Gya = enggal
- Garini = bojo
- Gama = dalan
- Garbini = meteng, mbobot
- Gangga = kali, banyu
- Gana = mendhung, mega
- Gandhi = palu
- Garba = weteng
- Gandarwa = uta, dhemit
- Gerah = awang-awang
- Gita = kembang
- Gili = gunung cilik
- Giwangkara = srengenge
- Gini = wong wadon
- Gora = banget, gedhe
- Grana = irung
- Gra = banget, pucuk
- Graha = lintang, omah
- Gupala = baureksa, rca
- Gung = gedhe
-
Huruf I
- Iba = gajah
- Ima = mega
- Imalaya = gunung
- Ina = aso
- Indriya = karep
- Ingsun = aku
-
Huruf J
- Jala = banyu
- Jaladara = mendhung
- Jaladri = segara
- Jalanidhi = segara
- Jalu = lanang
- Jalma = wadon
- Jawata = dewa
- Jarwa = teges
- Jaya = menang
- Jenar = kuning
- Juwita = wanita
- Jagad = bumi, donya
- Jahnawi = banyu
- Jahni = banyu
- Jana = wong
- Jatha = siung
- Janaloka = donya
- Jangga = gulu
- Jati = asli, nyata
- Jnggala = alas
- Jladri = segara
- Jilma = wong
- Jingga = abang nom
- Jumantara = langit
- Judhi = perang
- Jurit = perang
- Juga = mung
-
Huruf K
- Kadya = kaya
- Kaga = manuk
- Kalbu = ati
- Kaloka = kesuwur
- Kalpika = ali-ali
- Kalyana = linuwih
- Kanan = tengen
- Kapti = karep
- Kapiyarsa = keprungu
- Kardi = gawe
- Karta = aman
- Kartika = lintang
- Karya = gawe
- Kayun = karep
- Kencana = emas
- Kering = kiwa
- Kintaka = layang
- Kisma = lemah
- Kresna = ireng
- Kukila = manuk
- Kuncara = misuwur
- Kusuma = kembang
- Kuwawa = kuwat
- Kaca = rambut
- Kadhaton = kraton
- Kalindhih = kalah
- Kalpa = kaya
- Kalwang = lawa
- Kanuraga = digdaya
- Kanin = tatu
- Kanugrahan = pawe h
- Kanaka = kuku, emas
- Kawuryan = katon
- Kangkan = pedhang
- Kawi = cerita
- Kawangwang = katon
- Kantaka = semaput
- Kawuri = biyen
- Karga = keris
- Karna = kuping
- Kapi = kethek
- Kasatmata = katon
- Karma = kelakuan
- Kenyar = sorot
- Kelimengan = peteng
- Kenya = bocah wadon
- Kengis = katon
- Kinanthi = digandeng
- Kirana = rembulan
- Kingkin = sedhih
- Krura = nesu, golok
- Komala = alus, inten
- Koswa = wadyabala
- Kongas = misuwur, sumebar
- Kriya = pangawean
- Kuda = jaran
- Kurda = nesu seru
- Kumara = bocah
- Kusala = pinter, apik
- Kunarpa = bangka
- Kundhala = ali-ali
- Kumba = sirah, bocah
-
Huruf L
- Lalis = mati
- Lampus = mati
- Langking = ireng
- Lastri = bengi
- Layu = mati
- Lebda = pinter
- Lena = mati
- Lir = kaya
- Loh jinawi = subur
- Loka = jagad
- Ludira = getih
- Luhur = mulya
- Lumaksana = mlaku
- Laban = kilat
- Layon = janasah
- Laya = panggonan
- Labuh = tumiba, tiba
- Latri = bengi
- Lawan = karo
- Lamkita = tanda, ngalamat
- Lara = susah, prawan
- Laksmi = ayu
- Langkap = gendhewa
- Laga = perang
- Laksita = konangan
- Lagya = lagi
- Lamun = yen
- Lelana = ngumbara
- Lebuh = dalam
- Leksana = mlaku
- Listya = ayu
- Lingga = tandha, reca
- Lirwa = sembrana
- Lodra = galak
- Lohita = abang
- Lungayan = gulu
- Lukita = tuladha
- Luhung = luhur
-
Huruf M
- Madya = tengah
- Makarya = nyambut gawe
- Mameh = golek
- Mami = aku
- Mandholo = bumi
- Manggal = panggedhe
- Manjing = mlebu
- Marga = dalan
- Margana = panah
- Marta = sabar
- Maruta = angin
- Mijil = metu
- Mina = iwak
- Mitra = kanca
- Miyarsa = krungu
- Mudha = enom
- Mulat = weruh
- Muroni = ngendemi
- Murda = sirah
- Musna = ilang
- Mustaka = sirah
- Maya = remeng-remeng
- Maha = banget
- Marus = getih
- Maharsi = pandhita
- Martani = sabar
- Mala = cacad
- Marcapala = jagad
- Manira = aku
- Mamt = golek
- Manik = inten
- Mandhala = bumi, tlatah
- Mandhira = wit wringin
- Mandrawa = kadohan
- Mandragini = papan sare
- Mandraguna = wicaksana
- Merjaya = mateni
- Meru = gunung
- Miguna = pinter
- Miyat = ndeleng
- Minantaka = nelayan
- Mimba = metu
- Mintuna = jodho
- Mindha = padha
- Minging = wangi
- Mong = macan
- Maksa = mati, ilang
- Mring = marang
- Mrih = supaya
- Musthika = inten
- Murud = lunga, mati
- Murti = awak
- Mundhing = kebo
- Murba = mrintah
- Munggwing = ana ing
- Myat = ndeleng
-
Huruf N
- Nala = ati
- Nalendra = prabu
- Narmada = kali
- Narya = ratu
- Nata = ratu
- Naga = ula
- Nagagini = ula wadon
- Nara = wong, punggawa
- Nawala = layang
- Narendra = raja
- Nendra = turu
- Netra = mripat
- Nestapa = sedih
- Ngalembana = ngelem
- Ngarsa = ngarep
- Ngesthi = mikir
- Nir = ilang
- Nila = biru
- Nindya = utama, ora cacat
- Nirbaya = kendel, seru
- Nimpuna = pinter
- Nuladha = niru
- Nuswa = pulo
- Nugraha = ganjaran, peparing
-
Huruf O
- Obar-abir = pilat
- Orem = semambat
-
Huruf P
- Pabaratan = paperangan
- Pada = sikil
- Palagan = paperangan
- Palastra = mati
- Palupi = tuladha
- Pambayun = pambarep
- Pamulu = praen
- Panca = lima
- Pancakara = perang
- Panti = omah
- Pangaksama = pangapura
- Pangastuti = sembah
- Pangupajiwa = panguripan
- Paramarta = luhur
- Patra = gedhong
- Pawiyatan = sekolah
- Payudara = susu
- Pidha = karya
- Pita = kuning
- Pradangga =gamelan
- Praja = negara
- Pralaya = mati, rusak
- Pramuka = panggedhe
- Prapta = teka
- Pratala = lemah
- Pratiwi = lemah
- Prawira = kendel
- Priya = lanang
- Priyangga = dhewe
- Purna = ganap, bubar
- Puspita = kembang
-
Huruf R
- Radyan = raden
- Rahayu = slamet
- Raga = awak
- Ratri = bengi
- Rawi = srengenge
- Rekta = abang
- Rena = ibu
- Ripta = ngarang
- Roga = lara
- Rukmi = emas
-
Huruf S
- Saeka praya = rukun
- Sah = pisah
- Sakti = digdaya
- Samirana = angin
- Samodra = segara
- Samya = padha
- Sana = panggonan
- Sanggraha = cawisan
- Sardula = pangan
- Sarira = badan
- Sarpa = ula
- Sasana = papan
- Sasangka = rembulan
- Sasmita = tandha
- Sastra = tulis
- Sata = satus
- Sato = kewan
- Sawego = sediya
- Seta = putih
- Sigra = gelis
- Sila = patrap
- Sinudarsana = ditiru
- Sira = kowe
- Sirna = ilang
- Siswa = murid
- Sitoresmi = rembulan
- Siwi = anak
- Soca = mripat
- Sopana = dalan
- Sona = asu
- Song = payung
- Sotya = inten
- Sudarma = bapak
- Sudarsana = conto
- Sudira = digdaya
- Sumbaga = misuwur
- Sungkawa = susah
- Sunu = anak
- Sura = wani
- Surya = srengenge
- Suta = anak
- Sweda = kringet
-
Huruf T
- Tan = ora
- Tanaya = anak
- Taru = wit
- Taruna = enom
- Tinon = katon
- Tirta = banyu
- Tliti = turun
- Trusta = seneng
- Turangga = jaran
- Tyas = ati
-
Huruf U
- Udrasa = tangis
- Udyana = taman
- Upaya = golek
- Upiksa = weruh
- Usada = tamba
- Utama = becik
- Utara = lor
-
Huruf W
- Wacana = caturan
- Waluya = waras
- Wana = alas
- Wanara = kethek
- Wandawa = kadang
- Wardaya = ati
- Warih = banyu
- Warsa = taun
- Wasana = pungkasan
- Waskita = awas
- Waspa = luh
- Wastra = sandhangan
- We = banyu
- Wibawa = luhur
- Wibi = ibu
- Wicara = guneman
- Widi = Knag Maha Agung
- Widya = kawruh, pinter
- Wil = guna
- Wilis = ijo
- Wimba = wetu
- Wira = prajurit
- Winursita = dicritakake
- Wisma = omah
- Wisuda = angkat
- Wiyati = awang-awang
- Wredha = tuwa
- Wreksa = kayu
- Wukir = gunung
- Wuntat = buri
- Wuyung = kasmaran
-
Huruf Y
- Yana = kreta
- Yasa = gawe
- Yayah = bapak
- Yekti = bener
- Yitna = ngati-ati
- Yoga = anak
- Yogya = becik
- Yuda = perang
- Yuwana = slamet
- Ywa = aja
Sumber:
Palguno, R. dan S. Rahayu. – . Pinter Pepak Basa Jawa. Surabaya: Anugerah.
Maharsi. 2009. Kamus Jawa Kawi Indonesia. Yogyakarta: Pura Pustaka.
Winter, C.F., Ranggawarsita, A. Padmopuspito, A. Sarman. Am. 1991.
Kamus Kawi-Jawi: menurut Kawi-Javaansch Woordenboek. Yogyakarta: Gadjah Mada University Press.
Hits: 52086